२०२४ च्या लोकसभा निवडणुकांमध्ये महाराष्ट्रातील राजकीय परिदृश्यात मोठे बदल झाले आहेत. या निवडणुकांमध्ये विविध जातींचे प्रतिनिधित्व वाढले असून, महाराष्ट्रातील समाजाची विविधता राजकीय मंचावर स्पष्टपणे दिसून येते. चला तर मग, या निवडणुकांमध्ये निवडून आलेल्या खासदारांच्या जातनिहाय आकडेवारीवर एक नजर टाकूया.
# खुल्या वर्गातील खासदार
महाराष्ट्रात इतर लहान-मोठ्या जातींचेही प्रतिनिधित्व आहे. २०२४ च्या निवडणुकांमध्ये, इतर समाजाचे 3 खासदार निवडून आले आहेत. यामध्ये विविध लहान जाती आणि धार्मिक अल्पसंख्याकांचा समावेश आहे.
- नितीन गडकरी (नागपूर)
- पियुष गोयल (उत्तर मुंबई)
- अनिल देसाई (मुंबई दक्षिण मध्य)
मराठा खासदार
मराठा समाज हा महाराष्ट्रातील एक प्रमुख राजकीय ताकद आहे. २०२४ च्या निवडणुकांमध्ये, मराठा समाजाचे २६ खासदार निवडून आले आहेत. हे खासदार महाराष्ट्राच्या ग्रामीण आणि शहरी भागांमधून निवडून आले आहेत, ज्यामुळे मराठा समाजाच्या प्रभावाची झलक दिसून येते.
# मराठा खासदार महाविकास आघाडी
- शाहू छत्रपती (कोल्हापूर)
- डॉ. शोभा बच्छाव (धुळे)
- विशाल पाटील (सांगली)
- सुप्रिया सुळे (बारामती)
- धैर्यशील मोहिते (माढा)
- संजय देशमुख (यवतमाळ)
- अरविंद सावंत (मुंबई – दक्षिण )
- राजाभाऊ वाजे (नाशिक)
- निलेश लंके (अहमदनगर)
- ओमप्रकाश निंबाळकर (धाराशिव)
- डॉ कल्याण काळे (जालना )
- वसंत चव्हाण (नांदेड)
- नागेश आष्टीकर (हिंगोली )
- संजय जाधव (परभनी)
- बजरंग सोनवणे (बीड)
# मराठा खासदार महायुती
- उदयनराजे भोसले (सातारा)
- नारायण राणे (रत्नागिरी-सिंधुदुर्ग)
- स्मिता वाघ (जलगांव)
- श्रीकांत शिंदे (कल्याण)
- नरेश म्हस्के (ठाणे)
- मुरलीधर मोहोळ (पुणे)
- श्रीरंग बारणे (मावळ)
- धैर्यशील माने (हातकणंगले)
- प्रतापराव जाधव (बुलढाणा)
- संदिपान भुमरे (संभाजीनगर)
- अनुप धोत्रे (अकोला)
ओबीसी (इतर मागासवर्गीय) खासदार
ओबीसी समाजाचा महाराष्ट्राच्या राजकारणात वाढता प्रभाव आहे. २०२४ च्या निवडणुकांमध्ये, ओबीसी समाजाचे ९ खासदार निवडून आले आहेत. यात प्रामुख्याने ग्रामीण आणि अर्ध-शहरी भागांतील मतदारसंघांचा समावेश आहे.
# ओबीसी खासदार महाविकास आघाडी
- प्रतिभा धानोरकर (चंद्रपुर)
- डॉ. अमोल कोल्हे (शिरूर)
- डॉ. प्रशांत पडोळे (भंडारा गोंदिया )
- अमर काळे (वर्धा)
- संजय दिना पाटील ( ईशान्य मुंबई)
- सुरेश बाळ्या मामा म्हात्रे (भिवंडी)
# ओबीसी खासदार महायुती
- रक्षा खडसे (रावेर)
- सुनील तटकरे (रायगड)
- रवींद्र वायकर (मुंबई उत्तर-पश्चिम)
दलित खासदार
दलित समाजाचा महाराष्ट्राच्या राजकीय परिदृश्यात कायम महत्वाचा सहभाग राहिला आहे. २०२४ च्या लोकसभा निवडणुकांमध्ये, दलित समाजाचे ६ खासदार निवडून आले आहेत. यामध्ये नागपूर, मुंबई आणि औरंगाबाद सारख्या शहरातील मतदारसंघांचा समावेश आहे.
# एससी (SC) खासदार
- बळवंत वानखेडे (अमरावती)
- भाऊसाहेब वाकचौरे (शिर्डी)
- प्रणिती शिंदे (सोलापूर)
- वर्षा गायकवाड (उत्तर मध्य मुंबई)
- श्याम कुमार बर्वे (नागपूर रामटेक)
- डॉ शिवाजी काळगे (लातूर)
# एसटी (ST) खासदार
- भास्कर भगरे (दिंडोरी)
- डॉ. हेमंत सावरा ( पालघर)
- डॉ. नामदेव कीरसान ( गडचिरोली)
- गोपाल पाडवी (नंदुरबार)
निष्कर्ष
२०२४ च्या लोकसभा निवडणुकांमध्ये महाराष्ट्रातील विविध जातींचे प्रतिनिधित्व वाढले आहे. या निवडणुकांमुळे महाराष्ट्रातील समाजाची विविधता आणि एकात्मता यांची झलक दिसून येते. जातनिहाय आकडेवारीवरून हे स्पष्ट होते की महाराष्ट्राच्या राजकारणात सर्व समाजांचे योगदान महत्वाचे आहे आणि हे राज्याच्या विकासासाठी आवश्यक आहे.